بررسی رویکردهای تربیت سیاسی در دوره ی ابتدایی

چکیده بقا، توسعه و پیشرفت جوامع مستلزم وجود و فعالیت مستمر نهاد های مختلفی است. در این میان، نهاد تعلیم و تربیت به دلیل کارکرد های گوناگون اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی اش دارای جایگاهی ویژه است؛ از این رو نظام های سیاسی و حکومت ها به این نهاد توجهی ویژه داشته و حمایت های همه جانبه از آن به عمل می آورند. در میان این کارکرد ، جامعه پذیری به عنوان کارکرد اساسی بعد تربیت مدنی آموزش و پرورش مطرح است؛ کارکردی که بی شک تداوم جامعه تا اندازه ای زیاد به آن بستگی دارد. به همین دلیل نظام های سیاسی روی به جامعه پذیری به ویژه تربیت سیاسی به عنوان یکی از مهمترین ابعاد تربیت می آورند و اهداف تربیت سیاسی از جمله اولویت های نظامهای آموزشی محسوب می شوند. موضوع این پژوهش"بررسی رویکرد های تربیت سیاسی در دوره ابتدایی" است که بعد از تحلیل محتوای درسی با استفاده از ابزار تحلیل محتوا؛ بررسی فعالیت های فوق برنامه و مصاحبه با مدیران و مربیان پرورشی شهر سنندج در رابطه با دامنه فعالیت های انجام شده توسط عوامل اجرایی در مدرسه به این نتیجه رسیدیم که رویکرد غالب در ایران، رویکردی ایدئولوژیک، محافظه کار و منفعل است؛ از میان مفاهیم تربیت سیاسی بیشترین تأکید برمفاهیم کلاسیک شامل ایدئولوژی، مشروعیت، اقتدار و قدرت و مفاهیم واسطه ای شامل فرهنگ سیاسی است؛ مفاهیم جدید تربیت سیاسی در سطحی پایین تر و در تأیید و راستای مفاهیم کلاسیک و واسطه-ای موردتوجه واقع شده اند. فعالیت های فوق برنامه نیز محدود به مسائل ایدئولوژیک و فرهنگ سیاسی حاکم است. به دلیل عدم آگاهی مناسب عوامل اجرایی از مفهوم تربیت سیاسی و سایر محدودیت ها، ابتکارات اجرا شده در مدارس بسیار ناچیز بوده و روش های مورد استفاده در این راستا، روش های تدریس سنتی و ناکارامد است. همچنین باتوجه به کثرت گرایی فرهنگی و قومی در ایران، به مفاهیم جدید تربیت سیاسی همچون مدارا وآزادمنشی به عنوان کلیدی ترین مهارت برای زندگی در جوامع دموکراتیک، توجهی نشده است.